Laatst zat ik tegenover een leerling die op zijn dooie gemak een Happy Meal-hamburger uit zijn broodtrommel haalde. Eronder lag, voor de vorm, een gesneden appeltje. Het moment voelde een beetje absurd — alsof ik per ongeluk aan een picknicktafel in het park was beland in plaats van school. Maar dit gebeurt dus vaker dan je denkt.
In het onderwijsconcept waarin ik werk, hebben kinderen de vrijheid om te eten op het moment dat ze honger voelen. Geen vaste pauzemomenten, maar eten wanneer je lichaam het nodig heeft. Dit kunnen ze doen in ons ‘restaurant’. Wanneer het daar druk is, ben ik daar uiteraard ook. Het betekent dat ik regelmatig zie wat er uit die kleurrijke trommels tevoorschijn komt. En dat varieert nogal…
Van sushi tot snoep
Dat er een wereld schuilt in de inhoud van een broodtrommel, wist ik al. Maar de afgelopen maanden ben ik écht verbaasd. Bakjes chips als tussendoortje. Geen handje, maar een hele portie. Snoepjes, niet één of twee, maar een volle bak. Sushi (ja, echt!), noedels (diegene waar je heet water aan toe moet voegen) en zelfs een enkele keer een hamburger van een bekende fastfoodketen.
En begrijp me niet verkeerd: ik snap het. We hebben allemaal drukke ochtenden. Brood vergeten te kopen. Kind niet willen laten klagen over de inhoud van de broodtrommel. En eerlijk: als moeder (of vader) probeer je ook maar gewoon het beste te doen in de chaos van het leven. Maar toch… het zet me aan het denken.
“Mag je dit thuis ook?”
Uit nieuwsgierigheid stel ik weleens de vraag: “Krijg je dit thuis in het weekend ook als tussendoortje of lunch?” Of: “Eet je dit ook op studiedagen in de ochtend?” En dan komt het antwoord meestal heel eerlijk en zonder nadenken: “Nee, dan niet.”
Waarom dan wel op school?
Het is een fascinerend verschil. Alsof school het moment is waarop we even loslaten. Of misschien zelfs denken: Het is maar voor één keer. Of ach, het is school, daar hebben ze het toch nodig? Maar het omgekeerde zou ook waar kunnen zijn. Juist op school hebben kinderen die energie nodig om te leren, om zich te concentreren, om een stevige basis te leggen voor hun dag.
We zijn geen ‘Gezonde School’. Er hangen hier geen posters over water drinken of fruit als superkracht. En dat hoeft ook niet altijd. Maar wat zou het mooi zijn als we met elkaar — ouders, leerkrachten en kinderen — af en toe stilstaan bij die simpele vraag: Wat geven we eigenlijk mee?
Opvoeding in een trommel
Een gezonde trommel hoeft echt niet perfect. En een koekje op z’n tijd? Daar word je heus geen slechter mens van. Maar een beetje bewustzijn doet al wonderen. Een boterham, een stuk fruit, iets voedzaams voor in dat kleine buikje. Zodat ze niet alleen kunnen spelen, maar ook kunnen leren en groeien.
Een broodtrommel vullen lijkt misschien iets praktisch. Iets kleins. Iets wat je ’s ochtends even snel doet tussen het aankleden en de gymtas zoeken. Maar eigenlijk is het veel meer dan dat. Het is óók opvoeding.
Wat je meegeeft in die trommel, geef je indirect ook mee aan je kind. Een boodschap. Over wat belangrijk is. Over zorgen voor jezelf. Over balans. En nee, dat betekent niet dat je alleen maar komkommerstaafjes en havermoutrepen hoeft in te pakken. Maar het gaat over het grotere plaatje: laat je kind zien wat voeding is, wat het doet met je lijf, en hoe je daar keuzes in kunt maken.
Kinderen leren niet alleen uit boeken of door de lessen op school. Ze leren van wat ze zien, wat ze meekrijgen, wat er elke dag in hun tas zit. En als jij laat zien dat gezond eten erbij hoort — thuis én op school — dan wordt dat vanzelf een gewoonte. Niet omdat het moet, maar omdat het normaal is.
Opvoeden zit soms in iets heel kleins. Zoals in de broodtrommel. Dus misschien is het tijd om die trommel weer even écht te vullen. Niet met vulling, maar met voeding.